Gốm sứ Việt Nam từ lâu đã có chỗ đứng trên thị trường quốc tế, đặc biệt ở các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu và Mỹ. Tuy nhiên, để vươn tầm quốc tế một cách bền vững, ngành gốm sứ Việt cần tiếp tục đổi mới thiết kế, tăng cường truyền thông thương hiệu, đồng thời đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng và môi trường.
Gốm sứ – một chất liệu tưởng chừng mộc mạc, giản đơn – lại chứa đựng cả một nền văn hóa lâu đời và đang không ngừng tái sinh mạnh mẽ trong đời sống hiện đại. Không chỉ là vật dụng sinh hoạt hàng ngày, gốm sứ hôm nay còn là biểu tượng của phong cách sống tinh tế, là hơi thở nghệ thuật len lỏi vào từng không gian sống.
Gốm sứ – Dòng chảy văn hóa lâu đời
Gốm sứ đã hiện diện trong đời sống con người từ hàng nghìn năm trước. Tại Việt Nam, những trung tâm gốm cổ như Bát Tràng (Hà Nội), Phù Lãng (Bắc Ninh), Chu Đậu (Hải Dương) hay Lái Thiêu (Bình Dương) là minh chứng sống động cho một quá trình phát triển liên tục của nghề làm gốm.
Mỗi làng gốm mang một dấu ấn riêng – từ họa tiết, men gốm, đến kỹ thuật nung – phản ánh đặc trưng vùng miền và trình độ thẩm mỹ của từng thời kỳ. Những chiếc bát men lam, hũ đựng nước men ngọc, lọ lộc bình chạm rồng phượng… không chỉ phục vụ nhu cầu sinh hoạt mà còn là biểu tượng phong thủy, tín ngưỡng dân gian.
Gốm sứ trong đời sống hiện đại – Sự trở lại của giá trị thủ công
Giữa một thế giới ngày càng công nghiệp hóa và số hóa, gốm sứ thủ công lại trở thành lựa chọn được săn đón trong các xu hướng sống xanh, sống chậm và đề cao tính cá nhân. Những sản phẩm gốm “handmade” với đường nét bất đối xứng, nước men loang ngẫu hứng hay vết nứt craquelé tự nhiên không còn bị xem là “lỗi”, mà trở thành điểm nhấn độc đáo.
Nhiều người trẻ ngày nay tìm đến gốm như một cách để kết nối với chính mình – qua các lớp học nặn gốm, hội chợ nghệ thuật thủ công, hay việc trang trí không gian sống bằng đồ gốm tối giản nhưng có hồn. Những món đồ nhỏ như chén trà, bình cắm hoa, đĩa ăn bằng gốm mang lại cảm giác ấm áp, gần gũi, và rất riêng.
Gốm sứ và xu hướng thiết kế nội thất hiện đại
Các kiến trúc sư và nhà thiết kế nội thất cũng đang đưa gốm sứ vào nhiều không gian sống đương đại. Gốm không chỉ là vật dụng mà còn là điểm nhấn thẩm mỹ, thể hiện gu thẩm mỹ mộc mạc nhưng tinh tế.
Trong phong cách Wabi-sabi – đề cao vẻ đẹp của sự không hoàn hảo và tạm thời – gốm là vật liệu không thể thiếu.
Trong phong cách Scandinavian tối giản, gốm trắng, xám, hoặc có màu đất tự nhiên được dùng để tạo cảm giác ấm áp và cân bằng.
Trong các không gian Zen Nhật Bản, gốm là biểu hiện của sự tĩnh tại và kết nối với thiên nhiên.
Gốm sứ không chỉ là vật liệu, mà là câu chuyện, là văn hóa, là sự chậm rãi đáng trân trọng giữa nhịp sống hiện đại hối hả. Việc quay trở lại với gốm – dưới bất kỳ hình thức nào – là một cách con người tìm lại kết nối với tự nhiên, với chính mình và với di sản cha ông để lại.
Từ chiếc ly buổi sáng, lọ hoa bên cửa sổ, đến một chiếc bình trang trí phòng khách – gốm vẫn đang lặng lẽ sống cùng chúng ta, góp phần làm dịu đi cái ồn ã của thời đại.